بیرق هویت ملی کشور

همانند نام، بیرق و نشان هر کشور در شناخت آن کشور نقش مهمی دارد و نشان دهنده انگیزه‌ها، آرمان‌ها چگونکی نگرش سیاسی و فلسفه یک ملت و بیان کننده شرایط جغرافیای، فرهنگی و حوادث سرنوشت ساز در تاریخ یک ملت محسوب می‌گردد.
هر کشوری با ترکیبی از رنگ‌های مختلف، نمادی منحصر به خود و مردمش ساخته که به عنوان هویت کشور به شمار می‌رود.
1- سیر تاریخی بیرق در افغانستان
در این بخش به سرگذشته بیرق در افغانستان از زمان زمامدار امان الله خان الی اکنون می پردازیم :
بیرق دوره امانی :
نخستین بیرق در دوره شاه امان الله خان به رنگ سیاه بود و محراب و منبر به عنوان نمادهای مذهبی در نشان بیرق قرار داشت، تاج شاهی، دو بیرق و دو شمشیر که نمادهای دولت داری و قدرت بودند، نیز در این نشان موجود بود. اما در سال 1307 هجری شمسی بیرق سیاه رنگ دوره امانی به بیرق سیاه، سرخ و سبز تبدیل گردید و نشان ملی در این بیرق شامل دو خوشه گندم، کوه‌ها، اشعه خورشید و کلمات الله و محمد بود .
بیرق دوره امیر حبیب الله کلکانی :
در مورد بیرق و نشان ملی دوره امیر حبیب الله کلکانی معلومات زیادی در دسترس نیست، اما نظر به قراین گفته می شود که رنگ بیرق آن دوره متشکل از قطعه به رنگ های سفید ، سیاه و سرخ به صورت عمودی از راست به چپ بوده.
بیرق دوره محمد نادر شاه :
بیرق دوره محمد نادر شاه در اصل چهارم اصول اساسی افغانستان مصوبه 1309 ه –ش به رنگ های سیاه، سرخ و سبز که در وسط آن خوشه گندم و محراب منبر بیان گردیده است .
بیرق دوره محمد ظاهر شاه :
در ماده چهارم قانون اساسی مصوبه 1343 بیرق دوره محمد ظاهر شاه چنین تعریف گردیده است.
بیرق افغانستان مرکب است از سه قطعه به رنگ سیاه، سرخ و سبز که به صورت عمودی با اندازه مساوی از چپ به راست در کنار هم واقع شده، عرض مقدار هر رنگ معادل نصف طول آنست، در وسط نشان محراب و منبر به رنگ سفید جا دارد که در دو گوشه آن دو بیرق نصب و از دو طرف به دو خوشه گندم احاطه شده است.
بیرق دوره سردار محمد داود خان :
مشخصات بیرق دوره سردار محمد داود خان در ماده بیست و چهارم قانون اساسی مصوبه سال 1355 ه-ش چنین ذکر گردیده است.
بیرق افغانستان دارای رنگ‌های سیاه، سرخ و سبز می‌باشد که به صورت افقی از بالا به پایین واقع شده در قسمت چپ بالایی آن نشان ملی دولت نصب می‌باشد.
نشان ملی متشکل از دو خوشه گندم، محراب و منبر، عقاب پرتو خورشید و عبارت ” د افغانستان جمهوریت ” و سال تاسیس جمهوریت 1352 می‌باشد.

بیرق دوره حزب دموکراتیک خلق :
بیرق دوره حزب دموکراتیک خلق از کودتای 7 ثور 1357 ه- ش تا 6 جدی 1358، به رنگ سرخ و دارای نشان که متشکل از دو خوشه گندم، ستاره، واژه ” خلق ” و یک شعار انقلابی بود.
بیرق دوره ببرک کارمل و داکتر نجیب الله :
با کودتای شاخه پرچم حزب دموکراتیک خلق، بیرق افغانستان به رنگ‌های سیاه ، سرخ و سبز از بالا به پایین به صورت افقی و نشان ملی دارای تصویر آفتاب در حال طلوع، محراب و منبر مبدل گردید.

بیرق دوره دولت اسلامی افغانستان :
بیرق دولت اسلامی افغانستان متشکل از رنگ‌های سبز، سفید و سیاه از بالا به پایین به صورت افقی و نشان ملی متشکل از کلمه مبارک، اشعه خورشید، محراب منبر، دو خوشه گندم و دو شمشیر بوده است .

بیرق دوره طالبان :
بیرق دوره طالبان به رنگ سفید و با کلمه مبارک مزین گردیده بود از اینکه نوع نظام سیاسی در اکثر کشورها به رسمیت شناخته نشده بود، در سازمان ملل متحد و اکثرکشورهای دیگر بیرق دولت اسلامی به رسمیت شناخته می‌شد .

بیرق دوره انتقالی تا اکنون :
بیرق فعلی افغانستان در ماده نزدهم قانون اساسی نافذ کشور چنین پیشبینی گردیده است :
بيرق افغانستان مرکب است از: سه قطعه با رنگ‌هاي سياه، سرخ و سبز که به صورت عمودي، بـه اندازه هاي مساوي، از چپ به راست، درکنار هم واقع شده، عرض هر رنگ برابر نصف طول آن است ودر وسط آن نشان ملي افغانستان قرار دارد. نشان ملي افغانستان عبارت از محراب و منبر به رنگ سفيد مي باشد که در دو گـوشه آن دو بيرق و در وسط آن در قسمت فوقاني،‌ کلمه مبارک لا اله الا الله محمد رسول الله و الله اکبر و اشعۀ خورشيد در حا ل طلوع و در قسمت تحتاني آن تاريخ ١٢٩٨ هجري شمسي و کلمه افغانستان، جا داشته و از دو طرف باخوشه هاي گندم احاطه شده است.

2- ممنوعیت استفاده از بیرق افغانستان
مطابق ماده سیزدهم قانون طرز استفاده بیرق، نشان ملی و سرود ملی، استفاده بیرق افغانستان در حالات ذیل ممنوع می‌باشد.
1- درصورتی که پارچه‌های آن کهنه و فرسوده شده باشد
2- در صورتی که رنگ خود را از دست داده و کمرنگ شده باشد.
3- در ظروف تزئینی و وسایط نقلیه زمینی.
البته باید خاطر نشان ساخت که استفاده در وسایط نقلیه رئیس جمهور، و در خارج از کشور برای وسایط نقلیه سفرا و نمایندگان رسمی دولت جمهوری اسلامی افغنستان مجاز می‌باشد.
4- در لباس و سایر اشیای اضافی
5- در اشیای مورد استفاده برای حیوانات و وسایط نقلیه زمینی.

3- افراشتن بیرق در اماکن دولتی
مطابق ماده چهاردهم قانون طرز استفاده بیرق، نشان ملی و سرود ملی، بیرق دولت جمهوری اسلامی افغانستان در اماکن ذیل بصورت دایم افراشته نگهداشته می‌شود.
1- مقر ریاست جمهوری اسلامی افغانستان.
2- مقر شورای ملی.
3- مقر شورای وزیران.
4- مقر ستره محکمه.
5- مقر وزارت‌ها.
6- مقر شوراهای ولایتی، ولسوالی وقریه.
7- مقر ادارات و کمیسیون‌های مستقل دولتی.
8- مقر ولایات و ولسوالی‌ها.
9- قرارگاه قطعات بزرگ اردوی ملی، پولیس ملی و امنیت ملی دولت جمهوری اسلامی افغانستان شامل قول اردوها، فرقه‌ها، لواها و غندهای مستقل.
10- قرارگاه قوای سرحدی، گمرکات سرحدی و پوسته‌های سرحدی.
11- میدان‌های هوایی.
12- نمایندگی‌های سیاسی و قونسلی افغانستان در خارج.
13- وکالت تجاری افغانی در خارج.

4 -حالات نیمه افراشتن بیرق
مطابق م

نخستین ؛ قواعد حقوقی بیرق در افغانستان
( به مناسبت ۷ اسد ؛ روز ملی بیرق )
پوهاند دکتر نصرالله ستانکزی

ابن خلدون ؛ دانشمند و مورخ شهیر ؛ را عقیده بر آن بود که ؛ انسان از آوان پیدایش اش بیرق را استعمال کرده است ۰
اما ؛ آن ؛ چه مسلم است که ؛ تاریخ مستند بیرق به ۵۰۰۰ سال می رسد ؛ که به انواع و مناسبت ها ‌و مکان های مختلف از جمله در ساحات سیاسی ، تجاری ، نظامی ، فرهنگی وحتی فردی ؛ استعمال شده است ۰
بیرق ؛ نمادی است که ؛ از حاکمیت ‌ و استقلال یک دولت نمایندگی می کند؛ اما ؛ از دید گاه حقوقی مبین شخصیت حکمی ؛ دولت ، سازمان ، حزب ، موسسات علمی ، کلپ ها و موسسات تجارتی ؛ می باشد ۰
برای بیرق ؛ تعریف معین حقوقی وجود نه دارد ، اما پارچه یا پارچه های ؛ از تکه ی معمولی و یا ویژه ی است ؛ که مبین علامه ی فارقهٔ شخصیت حقوقی نهاد یا سازمان معین ؛ می باشد ۰
در کشور ما ؛ نیز بیرق دارای قدمت طولانی بوده ؛ که گاهی جنبه ی تقدسی و مذهبی داشته و گاهی هم با کرکتر ایدیالوژیک و زمانی هم نماد ملی محسوب گردیده است ۰
در افغانستان ؛ برای نخستین بار ؛ در سال ۱۲۸۶ هجری خورشیدی و در عصر سلطنت امیر حبیب الله خان بود که؛ قواعد حقوقی برای تصنیف و سلسله مراتب و جایگاه بیرق تدوین گردید ؛ چنان ؛ چه از نظر تصنیف ؛ انواع گوناگون بیرق ؛ رسمیت داشت :
بیرق شاهی ؛ این بیرق که دارای رنگ سرخ و محراب و منبر آن به رنگ سفید بود ؛ این بیرق در هر جای که شاه حضور می داشت ؛ بر افراشته می شد ؛
بیرق دوم ؛ بیرق ی دولتی بود که ؛ در تمامی دوایر رسمی ملکی و ‌نظامی و قونسلگری ها ؛ بر افراشته می شد ۰ رنگ این بیرق سیاه و محراب ومنبر آن به رنگ سفید ؛ که در وسط آن قرار داشت ؛
بیرق سوم ؛ علم نام داشت ؛ که برای غند ( جزوتام عسکری) از طرف بادشاه تسلیم داده می شد ؛ این بیرق از ابریشم سیاه می بود که؛ در آن نشان دولتی ( محراب و منبر ) و در یک کنار آن نشان غند مربوط ؛ در قسمت فوقانی آن کلمه ی ؛ طیبه و در قسمت پایین علم عبارت « دولت علیهٔ خدا داد افغانستان » ؛ و هم ؛ چنان ؛ الله اکبر و چند از آیات قرآن کریم نوشته بود ؛
چارمین ؛ نوع بیرق به نام ؛ عقاب بود ؛ که در کنار علم شریف ؛ در مټ ( معادل قطعه ی عسکری ) ؛ موچود می بود ؛ عقاب نیز از قناویز ابریشمی سیاه بود ؛ و نشان دولتی‌ از کتان سفید ؛ در وسط ، در یک طرف آن بسم الله الرحمن الرحیم ؛ و در پایان‌ نام پادشاه ( اعلیحضرت سراج والملته والدین امیر حبیب الله خان ) و در چار گوشه آن کلمه مبارکه الله اکبر ؛ نوشته بود ؛ علاوه بر پرچم های فوق الذکر بیرق های ذیل نیز ؛ در مقررات حقوقی آن دوران‌ پیش بینی ؛ شده بود :
برای کندک‌ ها ؛ پرچم ی به نام بیرق ؛ و پرچم تولی ها علامه نام‌داشت ۰
برای انتقال بیرق ؛ تشریفات‌ خاص ی ؛ پیش بینی شده بود ؛ چنان ؛ که ؛ زمان ی که علم از یک شهر به شهر دیگر داخل می شد ؛ برای علم یازده فیر توپ ؛ ‌و برای عقاب نه فیر توپ ؛ شلیک می شد ۰
بدین ترتیب ؛ این اولین مقررات قانونی است ؛ که در تاریخ افغانستان برای نخستین بار وضع و تدوین گردیده بود ؛ که استعمال و جایگاه حقوقی ؛ انواع بیرق را مشخص می ساخت۰

جلسه شورای رهبری وزارت تحصیلات عالی با اشتراک هیات رهبری، رییسان ادارات مرکزی وزارت، رییسان پوهنتون‌های دولتی و رییس اتحادیه پوهنتون‌ها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی به صورت حضوری و مجازی دایر گردید.

در این جلسه که تحت ریاست دکتور عباس بصیر وزیر تحصیلات عالی دایر شد، پیرامون وضعیت صحی ناشی از ویروس کرونا در پرتو گزارش و طرح وزارت محترم صحت عامه بحث صورت گرفت. در جلسه پس از ارایه نظریه‌ها و پیشنهادات اعضای مجلس، فیصله‌های ذیل اتخاذ شد.

1. در ولایاتی که به اساس گزارش وزارت محترم صحت عامه میزان مثبت بودن تست‌های لابراتواری کرونا کمتر از 35 فیصد تثبیت گردیده است( کابل، کندز، نیمروز، دایکندی، بلخ، بادغیس، کندهار، نورستان، سمنگان، پنجشیر و جوزجان) دروس حضوری نهاد‌های تحصیلات عالی دولتی پس از ختم واکسیناسیون به تاریخ 16 اسد سال جاری با رعایت تمام تدابیر وقایوی آغاز گردد.
2. نهاد‌های تحصیلات عالی خصوصی در ولایات ذکر شده چون محصل بیرون از آن ولایت را ندارند، در صورتی که پروسه واکسیناسیون را تطبیق نموده باشند می‌توانند سر از چهارم اسد سال جاری دروس حضوری‌شان را آغاز نمایند.
3. از آن جائیکه ورود محصلان از نقاط مختلف کشور در نهاد‌های تحصیلات عالی دولتی به ویژه لیلیه‌ها نگرانی‌های را از بابت گسترش ویروس کرونا ایجاد نموده است بنابر‌آن فیصله گردید تا واکسین کرونا از جانب وزارت محترم صحت عامه بالای تمام محصلان طی دو هفته آینده تطبیق گردد. محصلان می‌توانند با مراجعه به مراکز صحی و یا پوهنتون‌های مربوط‌شان واکسین کرونا را دریافت نمایند.
4. در ختم مرحله واکسیناسیون در ولایات یاد شده تنها محصلانی که کارت واکسین را با خود داشته باشند اجازه ورود به پوهنتون‌های دولتی مربوط خویش را خواهند داشت.
5. پوهنتون‌ها و موسسات تحصیلات عالی دولتی و خصوصی سایر ولایات نیز مکلف اند تا برنامه واکسین کرونا را در مدت 15 روز تطبیق نمایند و تا زمانی که میزان مثبت بودن تست‌های لابراتواری مبتلایان کرونا در ولایات مربوط شان کمتر از 35 فیصد از جانب وزارت صحت عامه گزارش داده نشود دروس‌شان به گونۀ غیر حضوری ادامه میابد.

 در جلسه شورای رهبری به هیات رهبری پوهنتون‌ها و موسسات تحصیلات عالی دولتی و خصوصی هدایت داده شد تا مطابق فیصله‌های فوق سیستم دروس‌شان را عیار نموده و در تطبیق واکسین کرونا با وزارت صحت عامه همکاری لازم نمایند.

همچنان به پوهنتون علوم طبی کابل ابوعلی سینا هدایت داده شد تا با هماهنگی وزارت محترم صحت عامه در تطبیق واکسیناسیون  محصلان همکاری همه جانبه نمایند.

بزرگداشت از زبان پارسی-دری

بزرگداشت از زبان پارسی-دری

بزرگداشت از زبان پارسی-دری

بزرگداشت از زبان پارسی-دری